Er wordt vaak gezegd dat mensen tegenwoordig een korter lontje hebben. We schieten sneller uit onze slof, reageren fel en ongefilterd, en laten ons overal boos over uit. Kijk maar naar de online reacties op actuele onderwerpen. Neem bijvoorbeeld de discussies over de stikstofmaatregelen. Zodra er een nieuwe ontwikkeling is, barst het internet los. Woedende berichten vliegen over en weer, zonder rem, zonder nuance.
We zijn eraan gewend geraakt. Het lijkt normaal dat iedereen zijn eerste, primaire reactie direct online knalt. Maar wat als we daar eens bij stilstaan? Wat zeggen die gedachten eigenlijk over onszelf?
Bij Encounter hebben we een naam voor die eerste, reflexmatige gedachten: flitsgedachten. Ze zijn onvermijdelijk en komen simpelweg in je op. Ze zijn niet goed of fout, maar ze vertellen je wél iets belangrijks: hoe jij je voelt en wat je op dat moment nodig hebt.
Zo kwam ik laatst thuis na een lange, stressvolle werkdag. Mijn hoofd zat nog vol en ik snakte naar stilte. Maar toen ik de deur opendeed, hoorde ik harde muziek. Jeroen had de tafel al gezellig gedekt, een kaarsje aangestoken en muziek opgezet. In plaats van direct te zien hoeveel moeite hij had gedaan, schoot er maar één gedachte door mijn hoofd:
“Jemig, wat een takkenherrie. Kan dat uit?!”
Ik had het er zó uit kunnen flappen. Maar was dat fair? Nee. De muziek was niet het probleem. Jeroen was niet het probleem. Mijn behoefte aan rust was het probleem. Als ik een relaxte dag had gehad, had ik diezelfde muziek waarschijnlijk juist gezellig gevonden.
Op social media zie je dit mechanisme overal. Iemand post boos:
“Ze moeten ophouden met zeuren over stikstof, we moeten door met bouwen!”
Of juist:
“In Den Haag begrijpen ze er niks van, het klimaat gaat naar de knoppen!”
Deze flitsgedachten zeggen niet per se iets over de feiten, maar alles over hoe iemand zich voelt. Misschien voelt diegene zich machteloos, gefrustreerd of bang voor de toekomst. En omdat die gevoelens niet herkend of erkend worden, worden ze in woede geuit. En dat roept dan weer boze reacties van anderen op.
Bij Encounter leren we om even stil te staan bij onze flitsgedachten. In plaats van ze direct de wereld in te slingeren, gebruiken we ze om onszelf beter te begrijpen. Waarom raakt iets mij zo? Wat zegt dit over mijn gevoelens of behoeften? En als ik dát helder heb, wat wil ik er dan mee doen?
Onze gedachten kunnen we niet altijd sturen, maar ons gedrag wél. Toen ik mijn flitsgedachte over de muziek herkende, kon ik ervoor kiezen om niet boos de speaker uit te zetten. In plaats daarvan haalde ik even adem en zei:
“Hé, wat heb je het gezellig gemaakt! Ik had een drukke dag en moet even landen. Vind je het oké als we de muziek iets zachter zetten?”
Jeroen vond dat natuurlijk prima. De sfeer bleef goed en ik kreeg alsnog de rust die ik nodig had.
Zo simpel is het. En toch verandert het alles.
Stel je eens voor: hoe zou de wereld eruitzien als we eerst kijken wat onze flitsgedachten over onszelf zeggen, voordat we ze eruit gooien? Hoe zou social media eruitzien? In ieder geval een stuk vriendelijker en veiliger. En onze relatie? Minder ruzie, minder stress, en daarom een stuk leuker.
Mooi om daar mee te beginnen. Bij Encounter…